Algemene beschouwingen: Rijksbezuinigingen zijn bedreiging voor Leiden
Algemene beschouwingen: Rijksbezuinigingen zijn bedreiging voor Leiden
Vanmiddag sprak SP-fractievoorzitter Antoine Theeuwen tijdens de algemene beschouwingen in de Leidse gemeenteraad. Daarbij hard hij forse kritiek op de rijksbezuinigingen op zorg en sociale werkplaatsen. In Leiden daarentegen gaat het wel beter: behoud van conciërges, het duurzame mobiliteitscentrum is gerealiseerd, geld voor de wateroverlast in de Oude Kooi, bezuinigingen op de organisatie en niet op zorg en welzijn. De SP komt met voorstellen om de parkeerdruk in de Transvaal op te lossen, en steunt ook het Singelpark. Lees hier de hele toespraak van Antoine Theeuwen.
De SP heeft twee thema's voor deze algemene beschouwingen. Ten eerste de bezuinigingen die vanuit Den Haag onze gemeente treffen. Deze bezuinigingen zijn hard en dom. Ze maken de crisis alleen maar erger en treffen diegenen die juist afhankelijk zijn van steun en ondersteuning het hardst. Het tweede thema is hoe wij die problemen in Leiden aanpakken. Maar eerst over de rijksbezuinigingen.
Rijksbezuinigingen op sociale werkplaatsen en zorg
Toen bekend werd dat op landelijk niveau de VVD en de PvdA samen een regering zouden gaan vormen hadden we nog hoop dat er iets van balans zou ontstaan. Een balans tussen bezuinigingen en het overeind houden van een fatsoenlijke vorm van sociaal beleid en zorg.
Maar die hoop is ons ontstolen, dit kabinet hecht meer belang aan de financiële regels uit Brussel dan aan solidariteit en menselijke waardigheid.
Keiharde bezuinigingen en rampzalige plannen, zoals het schrappen van tweederde van de banen in de sociale werkplaatsen.
Voorzitter, het is dankzij de Wsw dat mensen die anders geen kans hebben op de arbeidsmarkt toch kunnen werken. Zij zijn lichamelijk gehandicapt, of hebben een geestelijke of psychologische beperking waardoor zij misschien niet economisch rendabel zijn, maar het zijn wel mensen. Zij zijn even waardevol als u en ik en hebben dezelfde rechten. Hun basisrecht, op werk, en om mee te kunnen doen in de maatschappij wordt hun nu afgepakt. Het is onmenselijk, en ook nog eens dom. Want het schrappen van plaatsen in de sociale werkplaatsen zorgt ervoor dat het grootste deel in de bijstand komt – het levert de staatskas dus niets op maar mensen worden er wel mee achter de geraniums gejaagd. Werkloos thuis zitten is voor hen wél een verslechtering: het leidt tot meer gezondheidsklachten en maatschappelijke problemen.
De SP is dan ook blij dat het college een deel van de rijksbezuinigingen op de wsw van in totaal 5,8 miljoen opvangt. 5 ton structureel, en 2 miljoen sparen voor de DZB. We verwachten echter dat dit niet genoeg is. Verdere bezuinigingen die Rutte en Samsom in petto hebben kunnen niet meer opgevangen worden door de DZB. Het is dan ook goed dat we nu al beginnen met sparen voor het onheil dat het kabinet over de sociale werkplaatsen wil uitstorten. Tegelijkertijd wil de SP dat we vaker in de eigen organisatie en bij aanbestedingen gebruik maken van sw’ers en wwb’ers.
Daarnaast moeten we ook het roer omgooien hoe wij omgaan met iedereen die in de bijstand terecht komt. De bijstand is een vangnet, niemand vindt het leuk om werkloos te zijn. Daarom moet de reïntegratie ook bedoeld zijn om iemand echt op weg te helpen, en niet om iemand te disciplineren. Een reïntegratietraject moet al helemaal geen verkapte manier zijn om gratis werknemers te krijgen. Voorbeelden uit Den Haag, waar een straatveger eerst ontslagen wordt en vervolgens doodleuk hetzelfde moet doen voor zijn bijstandsuitkering, tonen aan dat de bijstandswet dit soort asociaal beleid mogelijk maakt. Daar zal de SP tegen strijden. Zoiets mag niet in Leiden gebeuren.
De kansen liggen daarentegen bij onderwijs. Dat heeft de SP altijd al gezegd, en zeker tegen dit College kunnen we dat niet vaak genoeg blijven zeggen: investeren in mensen is de beste manier om uit de crisis te komen. De miljoenen die in reïntegratiebeleid gestoken worden kunnen het beste ingezet worden voor bbl-trajecten en andere serieuze opleidingen, zoals ook afgesproken is met de raad in het voorjaar van 2011. We zullen deze perspectiefnota aangrijpen om die afspraak nog eens in herinnering te brengen.
De bezuinigingen die ons nog te wachten staan op het gebied van de thuiszorg, de langdurige zorg en de jeugdzorg zien wij met lede ogen aan. Er is nog heel veel onduidelijk voor gemeenten maar er bestaat geen twijfel over dat we alles uit de kast zullen moeten trekken om de kwetsbaarsten in onze samenleving hier niet de dupe van te laten zijn.
Ons vertrouwen gaat uit naar onze SP-wethouder Roos van Gelderen, terecht uitgeroepen tot één van de beste bestuurders van Nederland.
In Leiden gaat het wel goed
Het tweede thema gaat over hoe wij het hier in Leiden doen, wat de SP van het perspectief voor de bewoners van onze stad vindt, en daar is de SP een stuk positiever over. Gezien het feit dat onze gemeente sinds de laatste verkiezingen al 53 miljoen euro heeft moeten bezuinigen, een ongekend hoog bedrag, en er dus echt moeilijke keuzes gemaakt moeten worden, is de uitkomst acceptabel. We zien dat het college zijn best gedaan heeft om de pijn te delen, om ambities te temperen en om binnen de kaders van de gemaakte coalitieafspraken te blijven. Zo worden de bezuinigingen niet afgewenteld op de burgers middels lastenstijgingen en wordt er niet op onze zorg en welzijnsvoorzieningen bezuinigd. Leiden heeft het geld om te kunnen blijven investeren en dat doen we dan ook in bijvoorbeeld broodnodige studentenwoningen en droge voeten in de Kooi. Er wordt geld beschikbaar gemaakt voor onderhoud en beheer waarmee we een structurele nalatigheid van jaren repareren.
De SP is tevreden over de politieke samenwerking in coalitieverband en met de raad. Als de SP in de achteruitkijkspiegel kijkt naar hoe we het nu de afgelopen jaren samen met elkaar gedaan hebben vinden we dat er sprake is van structurele verbetering en we zien dat terug in de kwaliteit van het beleid in Leiden. Ik noem als voorbeeld graag de Woonnota waarin we betaalbaarheid en kwaliteit als belangrijkste uitgangspunten voor het woonbeleid hebben vastgesteld. De nieuwe bestuursstijl is echter niet vanzelfsprekend, en partijen kunnen zo vervallen in de oude gewoontes van de machtspolitiek. Het is aan ons allemaal om ervoor te blijven waken dat politieke spelletjes niet belangrijker worden dan de inhoud. Dat is wat we met elkaar afgesproken hebben in het bestuursakkoord.
We hopen dat deze verbetering op het gebied van kwaliteit ook verder doorgevoerd kan worden binnen de gemeentelijke organisatie. De SP erkent het goede werk dat geleverd is om in de afgelopen periode grote bezuinigingen op het ambtenarenapparaat, inclusief oude taakstellingen, met succes door te voeren (20 miljoen). De SP wil doorpakken op dezelfde manier als het college dat al gedaan heeft: processen beter inrichten, onnodig en dubbel werk voorkomen, samenwerken met andere gemeentes en zorgvuldiger omgaan met de inhuur van externen. Maar ook door de organisatie zelf beter in te richten: meer bottom-up dan top-down, en met meer eigen onderzoek in plaats van vergaderen en kennis inhuren.
Dat twee van de drie directies door de accountant zijn aangemaand om hun verbeterpunten beter aan te pakken geeft aan dat er nog voldoende ruimte is voor verbetering.
Ook wil de SP haar zorgen uiten over het in toenemende mate optreden van problemen op het gebied van integriteit. Zoals verdwenen portemonnees en verkeerd gelopen aanbestedingen. We willen dat het college niet alleen de symptomen bestrijdt maar er vooral voor zorgt dat er binnen de cultuur van de organisatie voldoende aan integriteitsbeleid gedaan wordt zodat dit soort voorvallen verdwijnen.
Tot slot nog enkele beleidsonderwerpen waar we de aandacht op willen vestigen: Als eerste een onderwerp dat enorm belangrijk is: milieu en duurzaamheid. De coalitie waarvan we deel uitmaken heeft goede afspraken gemaakt en ook geld apart gezet om eindelijk flink te investeren in groen en duurzaamheid; het Singelpark, duurzaamheidsfondsen en het duurzaam mobiliteitscentrum. Dat laatste is nu eindelijk gelukt, en daar zijn wij heel blij mee. Met het Singelpark denken wij dat het met hulp van de Vrienden van het Singelpark door het zoeken naar externe fondsen uiteindelijk goed gaat komen, net als met de Oostvlietpolder. Het belangrijkste voor nu is dat we doorpakken met de besluitvorming, zodat de positieve energie die in de stad bestaat, niet verloren gaat. We begrepen dat VVD en CDA met een motie komen die daartoe oproept, wij zullen die van harte steunen.
Vz, alleen met de duurzaamheidsfondsen gaat het niet goed. Het heeft sowieso veel te lang geduurd om daar een verordening voor te maken, en die bleek bij de presentatie niet goed genoeg. We hopen dat wethouder De Wit de kritiek van de commissie ter harte neemt, en komt met een verordening die in samenwerking met clubs als Energiek Leiden gemaakt wordt, dat er niet meer een enorme overhead inzit, dat een groot gedeelte van het geld het karakter van een revolving fund heeft, en dat huurders er gebruik van kunnen maken. Wij wachten met spanning af.
Dan nog even over parkeren. Zoals inmiddels bekend is er bij de onderhandelingen over de perspectiefnota binnen de coalitie afgesproken dat er deze coalitie-periode geen uitbreiding van betaald parkeren zal plaatsvinden, in wat voor vorm dan ook. Dat maakt het wel moeilijk om nog iets te doen voor de stad als straks de blauwe zone-proef afloopt (december dit jaar), en we zitten met wijken zoals Transvaal 2 die een enorme parkeerdruk hebben. De SP heeft om dat op te lossen een voorstel, dat we per motie zullen indienen. Wij stellen voor de proef met de blauwe zone voort te zetten tot kort na de verkiezingen (juni 2014), zodat een nieuw college daar een permanente oplossing voor kan vinden. Transvaal 2 zal dan wel opgenomen moeten worden in dat gebied.
De SP heeft vorig jaar actie gevoerd voor het behoud van conciërges op basisscholen. Door de druk van de SP is daar toen een tijdelijke oplossing voor gekomen. Omdat de scholen erg tevreden zijn over hun conciërges, is besloten om de conciërges permanent te blijven betalen.
Conclusie
De SP is dan ook tevreden over het werk dat dit college heeft afgeleverd. De Perspectiefnota is in balans en we hebben goede hoop dat we zaken als het Singelpark en het parkeren alsnog kunnen aanpakken en oplossen. Daarentegen blijven de Rijksbezuinigingen, ingezet door PvdA en VVD, een grote bedreiging voor de solidariteit in onze stad. We vinden de deelname van de SP in het stadsbestuur dan ook meer dan ooit hard nodig.
Meer informatie: Antoine Theeuwen, antoine.theeuwen@gmail.com, 071-5215130